Son zamanlarda adını sıklıkla duyduğumuz Delphi yönteminin kökleri Antik Yunan’ın Delphi şehrine kadar uzanıyor. Günümüzde bir araştırma ve karar alma metodu olan bu yöntem; birbirinden farklı uzmanların görüşlerini içerse de geçmişte kahinlerin sezilerine dayalıydı.
Delphi Yöntemi Nedir?
Delphi yöntemi ismini Antik Yunan’ın Delphi şehrinden alıyor. Bilimin henüz gelişmediği; paganizme dayalı batıl inançların daha yağın olduğu Antik Yunan’da Phita olarak bilinen Delphi kahinleri dünyanın en bilge insanları olarak kabul ediliyordu. Geçmiş ve geleceği öğrenmek isteyen insanlar hatta krallar uzun ve zorlu yollar kat ederek kahinlere ulaşıyor; onların sezgileri doğrultusunda karar alıyorlardı.
Delphi kahinleri o kadar önemliydi ki kimi krallar savaş ilan etmeden önce onların fikrini almak zorundaydı. Delphi kahinleri günümüze taşınmamış olsa da insanlarla arasındaki ilişkinin Delphi tekniği ile çağımıza ulaştığını söylemek mümkün. Bilirkişi ve uzman kişi kavramlarımız modern bilim esaslarınca değişmiş olsa da insanların bu vasfa sahip olan kişilere danışma ihtiyacı her zaman varlığını koruyor.
Delphi yönteminin ne olduğunu kısaca tanımlamak gerekirse: Sorun çözümlerinde ve karar alma aşamalarından uzman kişilere danışmak amacıyla uygulanan bir metot.
Delphi Yöntemi Ne Zaman ve Ne İçin Kullanılır?
Delphi yöntemi gelecek hakkında yorumlar yapabilmek, eyleme geçmeden önce ihtimalleri göz önünde bulundurmak için kullanılır. Yöntemin gerekliliği herhangi bir kuruma ya da kişiye bağlı değildir fakat danışılan kişiler alanında uzman kişilerden oluşmalıdır. Herhangi bir kişi ya da kurum, Delphi tekniklerini takip ederek plan yapabilir ve karar alabilir. Bir sorunun çözümünde, organizasyon yönetiminde, girişimlerde, kriz yönetiminde ve karar alma safhalarında Delphi tekniği kullanılabilir.
Delphi tekniğinden belirleyici olan daha çok eyleme geçilmeden önce uygulanmış olmasıdır. Yani bir işin ortasında ya da sonunda değil ya da kararlar kesinleştikten sonra değil en başından uygulanmasıdır.
Delphi Teknikleri Nelerdir? Nasıl Uygulanır?
Delphi yöntemi başlı başına bir uzmana danışmaktan ibaret değildir. Yöntemde danışmanın en efektif sonucu vermesi beklenir. Bu sebeple aşağıdaki metotlar geliştirilmiştir.
- Bir dizi isimsiz anket oluşturulur. Bu anketler danışılan konuya dair sorular içermektedir ve kimi sorular dolaylı bir şekilde hazırlanarak fikir alınmaya çalışılır. Anket yapılacak olan uzmanlar önceden belirlenir fakat kadro gizli tutulur.
- Uzmanların birbirinden haberdar olması ve anket esnasından bir araya gelmesi engellenir. Çünkü Delphi tekniği bir tartışma yöntemi değildir. Uzmanların birbirini etkilememesi, birbirinden farklı fikirlerin ankete bağımsızca yansıması için gereklidir.
- Ankete katılan kişilerin isimleri fikirleri analiz edecek kişilerden gizli tutulur. Bu sayede analiz eden kişilerin ya da sonuca varan kişilerin ön yargıda bulunması ve etki altında kalması önlenir.
- Anketler analiz edilirken standart sapma hesaplanarak ortak ve zıt fikirler tespit edilir. Bu tespitlere göre riskler ve fırsatlar planlanır.
